Wie naar een dansvoorstelling gaat kijken, verwacht waarschijnlijk niet dat er veel gesproken zal worden. Laat staan dat de dansers meer spreken dan bewegen. Toch zag Rosa Lambert (Research Centre for Visual Poetics) op de Belgische podia van de afgelopen tien jaar veel dansvoorstellingen waarin tekst sterk verweven werd met beweging. (Tekst: Rosa Lambert)
In de recente dansvoorstellingen van onder meer Mette Edvardsen speelt tekst telkens een belangrijke rol. Zo maakte Edvardsen de voorstelling Black, waarin ze met woorden zoals “table,” “lamp,” en “chair” op de lege scène een hele wereld creëert. Ze herhaalt elk woord acht keer en vormt zo een ritme en klankenspel waarop haar fysieke bewegingen elegant inspelen.
In de voorstelling new skin van Hannah De Meyer gebeurt er iets gelijkaardigs: De Meyer beschrijft de verschillende soorten landschappen waardoorheen ze wandelt. Een aantal terugkerende bewegingen kleuren als het ware dat landschap mee in. Ook zij transformeert door een samenspel van tekst en beweging een lege scène tot een rijk universum aan beelden en taferelen.
Bewegen met taal
Het gebruik van gesproken tekst binnen westerse dans is op zich niets nieuws. Het dook immers al op als een belangrijk element in het werk van naoorlogse choreografen, zoals dat van de wereldberoemde Duitse choreograaf Pina Bausch of van de toonaangevende Amerikaanse choreografen Trisha Brown en Bill T. Jones. Zij gebruikten tekst vooral als manier om commentaar of een verhaal toe te voegen aan de dans.
Opmerkelijk aan het werk van de hedendaagse groep makers – zoals ook Chloe Chignell, Bryana Fritz, Abke Haring, Daniel Linehan, Dounia Mahammed, Alma Söderberg – is dat ze tekst veel sterker inzetten als ritme of als klankenspel. Daarmee verbinden ze de woorden onlosmakelijk aan de bewegingen van de dans. Eigenlijk vergroten deze voorstellingen uit hoe we taal ook in het dagelijkse leven ervaren. We ondervinden hoe bepaalde woorden ons lichaam tot rust brengen, terwijl andere woorden het net doen opspannen. De wisselwerking tussen tekst en beweging op hedendaagse danspodia maakt dus tastbaar hoe we als mens niet alleen denken, maar ook voelen en bewegen met taal.
Contact
Rosa Lambert | Rosa.lambert@uantwerpen.be | 0476856118
Choreographers Demonstrate How Text Can Move with the Body Audiences attending dance performances typically do not expect dancers to speak more than move. Yet, in the Belgian performing arts scene of the past decade, numerous dance productions appeared in which text was intricately intertwined with movement. In recent performances by choreographers such as Mette Edvardsen, text plays a crucial role. In Black, Edvardsen creates an entire world on an empty stage using words like "table," "lamp," and "chair." Repeating each word eight times, she forms a rhythmic interplay, elegantly complementing her physical movements. In Hannah De Meyer's new skin we can trace a similar use of text: De Meyer describes the various landscapes she traverses, with recurring movements colouring that landscape. Through a synergy of text and movement, she transforms an empty stage into a rich universe of images and scenes. While the inclusion of spoken text in Western dance is not new, contemporary choreographers like Chloe Chignell, Bryana Fritz, Abke Haring, Daniel Linehan, Dounia Mahammed, and Alma Söderberg employ text more strongly as rhythm or soundplay, intricately connecting words with dance movements. These performances amplify how we experience language in daily life, showcasing the tangible impact that words can have on our bodies — some words might for instance bring calm sensations, while other words might provoke tension. The interplay of text and movement on contemporary dance stages thus palpably demonstrates how, as humans, we not only think but also feel and move with language.