Waarom vraagt investeren in sociaal wonen zoveel tijd?

Auteurs: Sien Winters, Emmanuel Dockx & Katleen Van den Broeck

Het geld gereserveerd voor de renovatie en bouw van sociale woningen raakt maar niet op. Nochtans is de nood aan sociale woningen hoog. Onderzoekers van het Steunpunt Wonen vlooiden uit waar het misloopt.

Budget niet benut

Vlaanderen streeft naar betaalbare en kwaliteitsvolle huisvesting voor iedereen. Om dit doel te halen, zet de Vlaamse overheid haar geld vooral in op sociale woningen. Maar hoewel er aanzienlijke bedragen ingeschreven zijn in de begroting voor de bouw en renovatie van sociale woningen, wordt dit budget niet volledig benut.

Over dit probleem vloeide al veel inkt. Onder meer omdat de nood aan bijkomende sociale woningen zo groot is. Als verklaring voor het niet opraken van het budget wordt vaak verwezen naar de grootschalige hervorming van de sociale huisvesting of naar de lange administratieve procedures.

Maar er speelt veel meer. Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA) gaf daarom de opdracht aan het Steunpunt Wonen om te onderzoeken wat de vertragingen veroorzaakt. Hij vroeg ook om aanbevelingen te formuleren voor meer en snellere investeringen in sociale woningen.

De onderzoekers van het Steunpunt Wonen maakten daarvoor gebruik van administratieve gegevens, een enquête bij sociale huisvestingsmaatschappijen en gemeenten, en groepsgesprekken met vertegenwoordigers van deze twee actoren.

Aanloop naar de eerstesteenlegging

Er verloopt heel wat tijd tussen het ontstaan van een projectidee en het moment waarop de sociale huisvestingsmaatschappij groen licht krijgt voor de financiering van het bouwproject. Nog voor de eerste steen kan gelegd worden, moet er namelijk een hele procedure doorlopen worden.

Voor nieuwbouwprojecten gaat het om ongeveer drie jaar, bij renovatie duurt het twee jaar. Die doorlooptijd is vandaag langer dan tien jaar geleden, volgens 65 procent van de sociale huisvestingsmaatschappijen die deelnamen aan de enquête.

Op Sociaal.net bespreken de auteurs een aantal belangrijke bevindingen. Ook in Armoede en Ongelijkheid, Jaarboek 2023 vatten ze de knelpunten en mogelijke oplossingen samen. Het Jaarboek kan je gratis downloaden vanaf 11/12/2023.

Afbeelding van Tomasz Mikołajczyk via Pixabay