Nieuwe techniek maakt longonderzoek coronapatiënten makkelijker en veiliger

Om de veiligheid te verbeteren en de werklast van medisch personeel te verminderen, ontwikkelde Jan Steckel met zijn team van Flanders Make @ UAntwerpen een ingenieus stethoscoopsysteem. Dat maakt longonderzoek zonder rechtstreeks contact met de COVID-19-patiënt mogelijk.

Regelmatig longonderzoek is van fundamenteel belang om COVID-19-patiënten op te volgen en een hele uitdaging voor het medisch personeel. Artsen moeten in steriele kleding de kamer van de patiënt binnengaan en zich vervolgens helemaal omkleden en hun handen wassen voordat ze de volgende patiënt onderzoeken.

Longonderzoek zonder contact met coronapatiënt

Om de veiligheid te verbeteren en hun werklast te verminderen, ontwikkelden onderzoekers van Flanders Make @ UAntwerpen binnen het CORELSA-project een stethoscoopsysteem op afstand dat longonderzoek zonder rechtstreeks contact met de patiënt mogelijk maakt. De testen lopen momenteel in het UZA. Het systeem zal als opensourceoplossing worden aangeboden om wereldwijd artsen te ondersteunen.

“Om deze pandemie te bestrijden is het van fundamenteel belang dat onderzoeksinstellingen hun maatschappelijke rol opnemen en samenwerken om snel de nodige technische oplossingen te ontwikkelen. Flanders Make maakt één miljoen euro vrij om technologische oplossingen te ontwikkelen, zowel voor onze ziekenhuizen als voor onze bedrijven. Dit gloednieuwe systeem voor longonderzoek op afstand is een fantastisch resultaat van die samenwerking en zal wereldwijd bijdragen tot veilig en efficiënt longonderzoek.”

Urbain Vandeurzen, voorzitter van Flanders Make
“Met ons systeem kan een team van artsen de longgeluiden samen evalueren”, vertelt prof. Jan Steckel (UAntwerpen).

Rechtstreeks contact met patiënten en het gebruik van een stethoscoop brengen ook besmettingsrisico met zich mee. Heel wat zorgverleners wereldwijd zijn al besmet bij de behandeling van hun patiënten. Het is precies daar waar het nieuw ontwikkelde systeem helpt. Het bestaat uit een aantal gedigitaliseerde stethoscopen die op het lichaam van de patiënt kunnen blijven en die allemaal zijn aangesloten op een computer die zich in de spreekkamer van het medisch personeel bevindt.

Pilootproject in het UZA

Op 15 april werd een pilootproject met verscheidene bedden voor intensieve zorgen opgestart in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen.

“Het ontwikkelde systeem maakt ook oplossingen mogelijk voor teledetectie op andere plaatsen dan intensieve zorgen, bijvoorbeeld in woonzorgcentra. In de nabije toekomst is er voor het systeem een belangrijke rol als medisch hulpmiddel weggelegd.”

Rudy Mattheus, bestuurslid van het UZA en voorzitter van Voka Health Community

Een groot voordeel van het systeem is dat een team van artsen samen kan luisteren en kan samenwerken om een patiënt te evalueren. Ze kunnen zelfs resultaten tijdens een bepaalde periode vergelijken en de vooruitgang van patiënten objectiever beoordelen, dit alles zonder rechtstreeks contact met de patiënt.


Het is eenvoudig te maken en bestaat uit goedkope en gemakkelijk in de handel verkrijgbare apparatuur, zoals microfoons, kleine computers en geluidskaarten. Mensen met ervaring op het gebied van techniek en computernetwerken kunnen het systeem eenvoudig nabouwen en ziekenhuizen bijstaan bij de installatie ervan. Het systeem heeft niet enkel het potentieel om te helpen tijdens de huidige COVID-19-pandemie, maar verhoogt bovendien de diagnostische kwaliteit van dit soort longonderzoeken en helpt patiënten met ademhalingsaandoeningen.

“Dit project bouwt voort op de jarenlange expertise op het gebied van geluidsverwerking van de onderzoeksgroep van UAntwerpen en is in slechts enkele weken tot stand gekomen. Wanneer de testen die momenteel in het UZA lopen met succes zijn voltooid, zullen we het systeem als opensourceoplossing aanbieden om artsen over de hele wereld te helpen.”

Marc Engels, COO van Flanders Make

Wereldtop in coronacrisis

Hilde Crevits, Vlaams minister van Innovatie, concludeert:

“Onze Vlaamse onderzoekers en wetenschappers zijn wereldtop en dat wordt tijdens deze coronacrisis nog maar eens bewezen. Wij hebben in Vlaanderen niet enkel een grote expertise in het ontwikkelen van vaccins of antivirale middelen tegen COVID-19, ook onze maakindustrie is zeer innovatief. Dit voorbeeld van ‘auscultatie op afstand’ toont goed aan hoe technologie de zorg voor patiënten kan vergemakkelijken en verbeteren. Als minister van wetenschap en innovatie kan ik alleen maar bijzonder trots zijn op onze onderzoekers in de strijd tegen corona.”

Bekijk in deze reportage met prof. Jan Steckel hoe de nieuwe techniek longonderzoek bij coronapatiënten makkelijker en veiliger maakt.

Meer informatie over de onderzoeksactiviteiten van Jan Steckel en zijn collega’s vind je op hun projectwebsite en de website van Onderzoeksgroep CoSys-Lab.