Staan de Europese gezondheidszorgsystemen onder druk door het coronavirus?

Alle Europese landen vechten momenteel tegen het coronavirus. De capaciteit van het gezondheidszorgsysteem speelt een bepalende rol in de strijd tegen COVID-19. Wetenschappers van UAntwerpen ontwikkelden een methode om de druk op het systeem in real time te vergelijken tussen de landen.

Flatten the curve

De exponentiële groei in het aantal gerapporteerde besmettingen met SARS-COV-2 heeft een zeer grote impact op de manier van leven over heel de wereld. De maatregelen van de overheid proberen vooral de verdere verspreiding van het virus tegen te gaan. Door deze maatregelen hopen epidemiologen en andere onderzoekers die de ziekte modelleren, de incidentiecurve te verlagen en te vertragen. Oftewel: flatten the curve.

“Eén van de grootste bezorgdheden is de capaciteit van de gezondheidszorg. Die capaciteit is beperkt en zal mogelijk onvoldoende zijn.”

Prof. Philippe Beutels (UAntwerpen, onderzoeksgroep VAXINFECTIO)

Enerzijds stijgt het aantal gevallen en hospitaalopnames op korte tijd naar zeer grote aantallen als er niet tijdig maatregelen zoals bijvoorbeeld social distancing worden doorgevoerd in de ganse bevolking. Anderzijds proberen landen, elk op hun manier, de capaciteit van ziekenhuisbedden, bedden op intensieve zorgen en het aantal gezondheidszorgwerkers die instaan voor de verzorging van patiënten met ernstige symptomen, te verhogen. Maar hoeveel capaciteit ze kunnen bijmaken, hangt af van hun basiscapaciteit, en daar gaan we bij deze analyses van uit.

Foto: Daan Stevens

Bedden, artsen en uitgaven

De Universiteit Antwerpen onderzocht de druk op gezondheidszorgsystemen in Europa aan de hand van indicatoren die een beeld geven van de capaciteit van deze systemen. Meer bepaald wordt de capaciteit van ziekenhuisbedden, het aantal artsen en de gezondheidszorguitgaven per land vergeleken ten opzichte van de impact van COVID-19 op de Europese landen.

“Daarnaast lanceren we ook een indicator die zowel naar het aantal verpleegkundigen en artsen kijkt als naar het aantal bedden op intensieve zorgen. Het is namelijk zo dat extra bedden pas zinvol zijn als deze ook van het nodige medisch personeel voorzien kunnen worden.”

Prof. Philippe Beutels

De verschillende indicatoren worden weergegeven ten opzichte van de situatie in Italië op 11 maart, het moment dat Italië de situatie niet meer aankon. De landen kunnen ook onderling vergeleken worden.

Hoge druk in Spanje en Nederland

De indicatoren zijn zeer tijdsgevoelig door de snelle verspreiding van het virus. Daarom ontwikkelden doctoraatsstudenten Frederik Verelst en Elise Kuylen ook een website, waar de indicatoren in real time kunnen worden opgevolgd.

Last updated: 24/03/2020, 12:00 (UTC)

“Kijken we naar het aantal sterfgevallen per ziekenhuisbed, dan zien we dat, behalve in Italië, vooral de druk op Spanje momenteel al zeer sterk is. In vergelijking met de situatie in Italië op 11 maart was de druk in Spanje op 21 maart al driemaal zo hoog. Maar ook in Nederland zien we dat de situatie stilaan richting Italiaanse taferelen gaat. In Italië is de druk op het gezondheidszorgsysteem intussen zes keer groter dan vorige week.”

Doctoraatsstudent Frederik Verelst

De analyses laten momenteel zien dat na Spanje de volgende landen in het rijtje respectievelijk  Nederland, Frankrijk, Zwitserland, het Verenigd Koninkrijk, Luxemburg en België zijn. De website wordt elk uur geüpdatet en is te vinden via www.covid-hcpressure.org.