FWO-onderzoeker in de kijker: Charris De Smet

Politici op de markt?

Dankzij mijn FWO-aspirantenmandaat kan ik mijn onderzoek aan het Centrum voor Stadsgeschiedenis verderzetten en aan mijn persoonlijk proefschrift werken onder begeleiding van de professoren Ilja Van Damme en Marnix Beyen, beiden verbonden aan het Departement Geschiedenis, en Natacha Coquery, professor aan de Université Lumière Lyon 2. 

Een politieke lezing van consumentisme

Mijn onderzoeksvoorstel “Politici op de markt? Een analyse van Frans consumentisme in een tijdperk van verandering (Parijs, c.1780-c.1870)” beoogt de politieke inkadering van consumptie in negentiende-eeuws Parijs te bestuderen. Het project stelt dan ook in vraag op welke wijze precies politieke debatten aan de vooravond van het moderne tijdperk gewogen hebben op de totstandkoming van -wat wij nu herkennen als- de consumptiemaatschappij, en hoe commercieel taalgebruik die politieke sturing al dan niet weerspiegelde. 

Het historisch inzicht dat de lange negentiende een keerpunt in de geschiedenis van de Franse hoofdstad vormde, is gemeengoed. Revoluties deden immers het politieke landschap op zijn grondvesten daveren en een moderne consumptiecultuur zag het levenslicht belichaamd in hippe winkelstraten, de snelle opvolging van modetrends en spectaculaire publiciteitscampagnes. Historici zijn echter vaak terughoudend geweest om de verbanden tussen politieke geschiedenis en consumptiegeschiedenis te bevragen. Mijn project stelt daarom een politieke lezing van consumentisme voor wat breekt met de nogal rechtlijnige veronderstelling dat consumptie plots werd losgekoppeld van politieke interventie doorheen de negentiende eeuw. 

Onderzoek in Parijse archieven

In mijn benadering zijn twee aparte onderzoekslijnen te onderscheiden. Eerst onderwerp ik de gedigitaliseerde parlementaire handelingen van de Franse assemblees aan een discoursanalyse. Hierbij ga ik met behulp van methodes uit de digitale tekstanalyse debatten rond consumptie analyseren door de argumenten, politieke actoren, ideologische verschillen en (inter)nationale context zorgvuldig te duiden. Vervolgens ga ik aan de hand van een uitgebreide steekproef aan advertenties voor duurzame consumptiegoederen, afkomstig uit diverse kranten, tijdschriften en modebladen en van verschillende markcircuits, waaronder kleinhandel en het veilingwezen, de impact van politieke vertogen op concrete commerciële praktijken na. Voor mijn archiefonderzoek zal ik daarom in het voorjaar van 2022 zes maanden aan het Parijse Institut d’histoire moderne et contemporaine doorbrengen. 

Kortom, om cruciale processen van modernisering en commercialisering die zo sterk ons hedendaagse leven hebben vormgegeven beter te begrijpen, zal mijn onderzoek de onderbelichte rol van politieke actie in de modellering van het Franse consumentisme verduidelijken. 

Verberg reacties