PRESS>SPEAK daagt communicatieve onderzoekers uit

Er is iets bijzonders aan je onderzoek dat je wil delen met een groot publiek. Dat kleine hoekje kennis waar jij je volledig in onderdompelt, openbreken en behapbaar maken voor mensen buiten jouw domein. Verhelderen zonder te versimpelen. Je maakt keuzes welke details je (niet) vermeldt, en neemt je publiek mee in een verhaal dat hen uitnodigt om op zoek te gaan naar meer informatie. Uitdagend? Dat zeker, maar meer en meer noodzakelijk voor elke onderzoeker.

Het team Wetenschapscommunicatie van de Universiteit Antwerpen organiseert jaarlijks PRESS>SPEAK, een wedstrijd die doctorandi uitdaagt om hun onderzoek op een heldere manier te vertalen naar een presentatie van slechts vijf minuten. Het is een beetje cliché, maar PRESS>SPEAK is eigenlijk veel meer dan een presentatiewedstrijd. Ik kan het weten, want in 2021 nam ik als onderzoeker deel aan PRESS>SPEAK, waarna ik in 2022 deel mocht uitmaken van het organiserende team. Ik vond het zelf heel fijn dat je echt geen competitiebeest moet zijn om deel te nemen. Want hoewel de winnaar een mooie prijs krijgt, liggen mijn favoriete herinneringen eigenlijk ver voor de prijsuitreiking.

Professionele training

Enkele weken voor de wedstrijd plaatsvindt, krijg je namelijk een snelcursus presenteren van een coach. In groepjes met drie of vier doctoraatsstudenten ga je aan de slag om je onderzoek om te zetten in “normale-mensen-taal”, zeg maar “voor-iedereen-die-geen-onderzoeker-in-jouw-gebied-is-taal”. Daarna krijg je nog eens de kans om je presentatie te oefenen voor je coach, die je nog van een laatste aanmoediging en feedbackronde voorziet.

Die sessies zijn al een eerste kennismaking met de doctoraatsstudenten, allemaal uit verschillende faculteiten. Wij ontmoetten elkaar dan voor de eerste keer op de grote dag zelf. Van doctorandi die nog maar nipt begonnen waren, tot mensen die hun verdediging al gepland of zelfs gedaan hadden. Toch hadden we allemaal iets te vertellen over ons onderzoek en luisterden we geboeid naar elkaars presentaties.

Zelf aan de slag!

Toen ik een klein jaar later mijn eigen doctoraatstraject afrondde, was ik dan ook heel enthousiast om bij ons Team Wetenschapscommunicatie aan de slag te gaan. Zo kwam ik terecht aan de andere zijde van de wedstrijd. Elf jonge wetenschappers kregen opnieuw de kans om hun onderzoek uit de doeken te doen. Met topics gaande van metrics in de journalistiek, atomen en ademhaling tot niertransplantaties: het brede scala aan onderzoek in onze universiteit kwam opnieuw aan bod.

“Ik ben nog maar één jaar aan het doctoreren, dus het was best een uitdaging om hier te staan”, vertelde Haike van de Faculteit Sociale wetenschappen. Yassine (Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen) deelde dan weer dat de deelnemers dit jaar ook naast de vaste trainingssessies met elkaar hebben afgesproken. “Om elkaar feedback te geven”, zegt hij. “Er was echt een goed groepsgevoel.”

Een geheim wapen?

Net zoals in 2021, presenteerden de PhD-kandidaten hun onderzoek voor de jury én voor de camera. Collega’s, vrienden en familie konden van thuis uit mee supporteren, maar jammer genoeg niet aanwezig zijn in de zaal zelf. Sara (Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen) besloot zo om zich “te focussen op een jurylid dat meteen achter de camera zat, zodat het iets natuurlijker aanvoelde”. Voor anderen was de grootste uitdaging toch de vragen van de jury. “Die waren best pittig”, zei Gils (Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen). “Het zijn niet het soort vragen die je van collega-onderzoekers zou krijgen!”

Lena Duchateau (Faculteit Farmaceutische, Biomedische en Diergeneeskundige wetenschappen) werd de grote winnaar van de editie van 2022 met haar originele presentatie “Google Maps in de hersenen”. Ze maakte gebruik van het welbekende Google Maps-beeld om haar onderzoeksmethode te illustreren. Maar eigenlijk had ze nog een geheim wapen achter de hand. Zo vertrouwde ze ons toe dat ze haar vrienden de week voor PRESS>SPEAK op een etentje had uitgenodigd. Met slechts één voorwaarde: haar presentatie beluisteren én feedback geven.

In het academiejaar 2022-2023 organiseren we een nieuwe editie van PRESS>SPEAK. Leg dat etentje dus maar vast, en kom ons het beste van jezelf tonen! Inschrijven kan tot 15 december 2022 via Pintra.

Met dank aan Laure Jacquemin voor het mee verzamelen van getuigenissen.