De opening van het nieuwe academiejaar is een geknipt moment om de vertrouwde straten en pleinen van onze Stadscampus eens door een andere bril te bekijken: rector Herman Van Goethem gidst ons aan de hand van een app en oude foto’s langs zeventien bijzondere plekken.
De gratis app izi.TRAVEL installeren en de QR-code scannen: meer hoef je niet te doen om een rondleiding te starten in het virtuele gezelschap van professor Herman Van Goethem. De toer leidt je van aan het Centraal Station via de Kipdorpbrug, de Italiëlei en de Paardenmarkt naar de Stadscampus. Op zeventien locaties krijg je via de app een of meerdere foto’s te zien van die plek zo’n eeuw tot anderhalve eeuw geleden, aangevuld met toelichting van de rector over bouwstijlen en bouwgeschiedenis, historische achtergrond en verrassende weetjes. Het audiofragment start telkens vanzelf als je een van de bezienswaardigheden nadert. Reken zo’n anderhalf uur voor de hele wandeling.
Van het Centraal Station gaat het naar de Frankrijklei en de Antwerpse Opera, waarna we letterlijk stilstaan bij de Franklin Rooseveltplaats – vroeger de Geuzenhofkes – en Kipdorpbrug. Bij het drukke verkeer op de Leien is het moeilijk voor te stellen dat er zich hier ooit grachten en Spaanse omwallingen bevonden. Dat er na het afbreken van de omwallingen en stadspoorten in de jaren 1860 een omvangrijke boulevard kwam, was deels uit hygiënische overwegingen: de brede weg moest verhinderen dat besmettingen letterlijk zouden overwaaien van de dichtbevolkte binnenstad naar de chique nieuwe woonwijken buiten de stadsring.
Klooster maakt plaats voor campus
Van de Kipdorpbrug vervolgen we onze weg langs de Italiëlei, eind negentiende eeuw de plek bij uitstek waar de opkomende middenklasse zich vestigde. Getuigen daarvan de statige herenhuizen uit die periode, “gebouwd alsof de bewoners 2,5 meter groot waren.” Via de Paardenmarkt belanden we in de Rodestraat, waar ter hoogte van huisnummer 14 het klooster van de zusters Onbevlekt Hart van Maria begin jaren zeventig plaats ruimde voor de strakke blokken van de universiteit. De rest van de straat heeft weinig van zijn oorspronkelijke uitzicht verloren doordat de wijk tijdens de wereldoorlogen grotendeels van vernielingen gespaard bleef – en er ook geen budget was voor dure verbouwingen.
Ook de Ossenmarkt lijkt nog verrassend sterk op zijn voorvaderlijke versie, met aan de korte zijde van het plein een volledig bewaarde huizenrij. Vandaar leidt de toer ons via de Pieter Hobokenstraat naar de Prinsesstraat, die het destijds met de minder vorstelijke naam ‘Paddengracht’ moest stellen, een verwijzing naar de vochtige gronden waarop de volledige wijk is gebouwd. Wie zich altijd al heeft afgevraagd hoe de apothekerswoning aan dat Mariabeeld is geraakt: het kunstwerk overleefde de sloop van de naburige ‘broodjeskapel’ en kreeg zijn nieuwe, huidige plek aan de overkant van de straat.
Geen mooiere plaats om te eindigen dan het Hof van Liere. Het grote binnenplein, waarvan het oudste deel uit de 16de eeuw stamt, ziet eruit alsof het zijn grandeur al die jaren behouden heeft, maar vergis je niet. De paters jezuïeten moesten in de jaren 1930, zo vertelt Herman Van Goethem, diep in hun buidel tasten om het gebouw met de gaanderij zijn huidige uitstraling terug te geven – de omvangrijke restauratie was pas begin jaren zeventig helemaal afbetaald. Een reden te meer om deze historische plek bij een volgende passage met net iets meer aandacht te bekijken.
Nieuwsgierig? Installeer dan de app en download de wandeling via deze link of scan de QR-code: