Humor en ondernemerschap in coronatijden

Voor Kamal Kharmach – alumnus sociaal-economische wetenschappen, docent, ondernemer en stand-upcomedian – is humor in coronatijden cruciaal: “Het geeft controle – als we ermee kunnen lachen, hebben we het gevoel alles nog onder controle te hebben – én het is een uiting van een gezonde samenleving die zichzelf kan relativeren.”

Kamal Kharmach heeft grote idealen. Hij wil de maatschappij veranderen, de samenleving verbeteren en Vlaanderen beter achterlaten dan hij het vond. Humor is daarbij geen doel an sich, maar een middel om die idealen te bereiken.

Scherp en snedig

In mijn eindejaarsconference wil ik het jaar politiek fileren”, valt Kamal met de deur in huis. “Ik wil kritischer, opiniërender en harder zijn dan vorig jaar. Ik ben echt boos geweest, er zijn dingen gebeurd die voor mij écht niet door de beugel kunnen. Onze Belgische politici versoepelden de regels waar andere landen ze net verstrengden. Bejaarde mensen in rust- en verzorgingscentra vroegen zélf om te mogen gaan omdat de situatie niet meer warmmenselijk was. Ik ga géén ‘vrijheid blijheid’ verkondigen, en voel als artiest voor de eerste keer echt de nood om mijn ding te willen zeggen. Ik heb ook het gevoel dat dat nu kan.”

Humor is per slot van rekening een vorm van vrije meningsuiting, én bovendien een uiting van een gezonde samenleving die zichzelf kan relativeren.

“Humoristen zijn ook heel goede marketeers”, vindt Kamal. “Humor en ondernemerschap, dat zijn geen twee verschillende werelden. De essentie van beide is een bepaalde emotie afdwingen bij een erg diverse groep mensen. Je moet je doelgroep dus heel goed kennen, als comedian én als ondernemer.”

Donutello’s en ghost kitchens

Dat hij ook als ondernemer goed bezig is, bewees Kamal met zijn Donutello-zaken. Op een goed jaar tijd startte hij er vijf op, die hij inmiddels ook weer allemaal van de hand deed, om er meteen een aantal nieuwe op te starten. “Ik hou vooral van die start-upvibe. Als alles eenmaal loopt zoals het hoort, gaat het me wat vervelen.”

“Al voor de coronacrisis was ik bezig met de oprichting van ghost kitchens of dark kitchens, restaurants zonder fysieke locatie, die helemaal op basis van take away draaien. Het concept is ontstaan in Londen, is low risk en kan een oplossing bieden voor de Belgische horeca in deze wiebelige onzekere tijden. Je bespaart immers op huur, inrichting, personeel, kosten voor branding, website en marketing/PR. Bovendien ben je extreem flexibel, want met een aantal clicks kan je je hele menu aanpassen.”

“Ik heb dus een grote industriële keuken gehuurd en vijf merken bedacht die allemaal in dezelfde keuken worden bereid – weliswaar duidelijk van elkaar gescheiden. Dat concept bestaat nu al een paar maanden en draait uitstekend. Het eten is gemakkelijk te bestellen via een online tool, wordt snel bereid en geleverd met Deliveroo.”

Sinds de lockdowns bestellen mensen massaal veel meer delivery: pizza, Thai, vegan, burgers, dessertjes… noem maar op. Het is fantastisch eigenlijk.

“Ik denk dat het concept van de dark kitchens niet alleen veel mogelijkheden biedt voor slimme ondernemers, maar ook voor restaurants in trouble die post-COVID hun kostenstructuur willen verlagen of een veilig plan B willen hebben in deze onzekere tijden. Ik kan me voorstellen dat sommige horecaondernemers nu de stap naar de opening van een echt restaurant zullen overslaan en meteen zullen opteren voor een ghost kitchen. De aanwezigheid van een fysieke locatie blijkt immers toch niet meer zó relevant als we eenmaal gewend zijn aan regelmatig online bestellen.”

Stenen verleggen

Maar Kamal heeft een nog gróter plan. Hij wil mensen helpen en ondersteunen, en écht het verschil maken.

“Soms vragen mensen me of ik niet in de politiek zou gaan, maar ik denk dat ik snel depressief zou worden. Ik trek mij dingen te hard aan. Bovendien wil ik dat de dingen snel vooruitgaan. Ik kan met mijn comedy en de media exposure momenteel sneller dingen gedaan krijgen.”

In volle lockdown had ik getweet dat ik het jammer vond dat grote buitenlandse webwinkels als bol.com en Alibaba van de situatie profiteerden, en had ik mensen aangemoedigd om meer Belgisch en lokaal te kopen.

“Ik kreeg daarop een telefoontje van bol.com die me een budget aanboden om gratis toegankelijke webinars met experts te organiseren, om kleine zelfstandigen te leren hoe ze hun eigen webwinkel uit de grond moesten stampen (startjewebwinkelonline.be). Hoe pak je dat logistiek aan? Hoe werkt dat met de post? Enzovoort. Nu heb je op de website van bol.com de mogelijkheid om te selecteren op louter Belgische producten. Akkoord, er gaat nog altijd een commissie naar die Nederlandse webgigant, maar het is toch al interessant voor kleine zelfstandigen die zich geen volledige webwinkel kunnen permitteren. Ik heb alvast een steen verlegd.”

Nog meer zin in Kamal? Lees het uitgebreide artikel in het nieuwe Magazine Universiteit Antwerpen.

(interview door Katrien Verreyken)