Alumna Taal- en Letterkunde Maxime Balliu begon in februari met een leesclubje om kinderen met een taalachterstand bij te benen in het Nederlands. Niet toevallig is zij zelf ook een fervent lezer én strijder voor gelijke kansen bij leerlingen.
Dik Trom en de liefde voor literatuur
De honger om te lezen werd Maxime met de paplepel ingegoten. “Boeken en verhalen hebben mij altijd al gefascineerd. Als kind ging ik met mijn moeder elke zaterdag naar de bibliotheek, op jacht naar Dik Tromboeken. Mijn grootvader las ons ook vaak voor op woensdag, dat vond ik heerlijk. Toen een studiekeuze zich opdrong leek taal- en letterkunde dan ook het meest logische pad om te bewandelen.” Na haar studies twijfelde Maxime even om te gaan lesgeven, maar uiteindelijk kwam ze terecht bij de educatieve uitgeverij Van In. “Ik startte daar als editor en hield me vooral bezig met nalezen en redigeren. Daarna ben ik doorgegroeid tot projectcoördinator en werd ik de rechterhand van de uitgever. Op dat moment beheerde ik het boekproces van A tot Z, van budgetbeheer tot het zoeken naar illustrators. Dat was ongelofelijk boeiend.”
Van ridders en prinsessen naar gendergelijkheid
Enkele jaren later keerde ze terug naar haar eerste liefde: het onderwijs. Ze ging aan de slag bij Stedelijk Onderwijs Antwerpen als beleidscoördinator Actief Burgerschap. Nu helpt ze scholen van lager onderwijs tot volwassenenonderwijs bij het implementeren van burgerschapsdoelen. “Dat kan gaan van visievorming binnen het beleid tot heel concrete projecten. Het is heel bevredigend om te zien hoe soms heel kleine praktische veranderingen echt voor een mindswitch binnen een organisatie kunnen zorgen. Zo was er bijvoorbeeld een school die in de Sinterklaasperiode steevast ridders aan de jongens gaf en prinsessen aan de meisjes, maar soms wilden de kinderen dan ruilen. Nu zijn ze overgestapt op genderneutrale cadeautjes. Dat is natuurlijk maar één kleine actie, maar het heeft wel een heel lerarenkorps aan het nadenken gezet over gendergelijkheid.”
Gelijke start, gelijke kansen
In februari 2022 startte Maxime in haar vrije tijd nog een nieuw project: een leesclubje voor leerlingen van de lagere school die in coronatijd dreigden een taalachterstand op te lopen. Vooral bij gezinnen waar het Nederlands niet de moedertaal is, bleek dit een probleem. “Ik was via mijn werk al betrokken bij de summer school die georganiseerd werd vanuit Stedelijk Onderwijs, maar ook deze was eigenlijk te kort om de achterstand weg te werken. Persoonlijk vind ik het ontzettend belangrijk dat kinderen gelijke kansen krijgen in hun groei. Moest ik ooit de lotto winnen, dan zou ik dat geld zeker terug in het onderwijs pompen om ervoor te zorgen dat elke leerling op dezelfde voet kan starten met dezelfde middelen en mogelijkheden. Dat maakt zo veel verschil in de ontwikkeling van een kind.”
Het moet wel leuk blijven
Ze vond in de bibliotheek van Merksem een geschikte partner voor haar concept. De leessessies gaan telkens door op zaterdagmorgen en richten zich op kinderen tussen zes en twaalf jaar. “We beginnen meestal met een korte voorleessessie, waarna ik de kinderen wat vragen stel, als ijsbreker. Daarna krijgen ze twintig minuten om zelf in een boek te lezen. Ik stel hen dan ook altijd een vraag die te maken heeft met het stuk dat ik net voorlas. Bijvoorbeeld: ‘We hadden het net over verliefdheid, vind je een jouw boek ook iets terug daarover? Of over andere gevoelens?’ Zo leren ze gericht lezen en hebben we erna al een kapstok voor ons nagesprek. Afsluiten doen we altijd met een speels creatief luik. We hebben al tekeningen gemaakt over het boek dat ze net lazen of bladwijzers geknutseld. Het uitbeeldingsspel waarin ze iets of iemand uit hun boek moesten uitbeelden, was ook een succes. Voor mij is het erg belangrijk dat het leesmoment naast nuttig, ook leuk is voor de kinderen. Het is tenslotte ook zaterdag voor hen.”
De diversiteit van de deelnemende kinderen is volgens Maxime een absolute meerwaarde: “Ze leren spelenderwijs ook veel van elkaar. Zo lazen we op een gegeven moment over ontbijten. Ik vroeg de kinderen naar hun lievelingsontbijt. Een kind van Libanese afkomst zei toen: ‘Shakshuka!’ De andere kinderen kenden dat niet en zo kwamen we weer tot een nieuw gesprek over culturele verschillen, zonder dat dit stigmatiserend wordt. Het gebeurt allemaal heel natuurlijk eigenlijk.”
Een volgend hoofdstuk
Vanaf volgend schooljaar starten de leesclubjes opnieuw. Maxime heeft alvast grootse plannen: “Vanaf september zal er zeker tweewekelijks een sessie doorgaan en we hopen in de toekomst verder uit te breiden naar bijvoorbeeld ook woensdagmiddagen. Maar dat zal afhangen van het aantal vrijwilligers dat we vinden. Ook denken we na over alternatieve locaties. Want een bibliotheek kan voor sommige kinderen of gezinnen wel wat intimiderend zijn.”
Het is nog te vroeg om echt de vooruitgang te analyseren van de kinderen uit het eerste leesclubje, maar Maxime merkte wel al een verandering in attitude: “Toen de kinderen na de laatste sessie werden opgehaald door hun ouders, vroeg een meisje aan haar vader of ze nog even de bibliotheek in mocht om een boek uit te lenen. Zoiets maakt mij gelukkig, want dat betekent dat de goesting om te lezen alvast is aangewakkerd. En dat is al een heel grote stap.”
Meer weten?
Benieuwd naar de volgende leesclub? Hou de site van de bibliotheek van Merksem in de gaten of volg ze op Facebook en Instagram.
The nicest reading club in Antwerp and its surroundings Alumna Linguistics and Literature Maxime Balliu started a reading club in February 2022 for primary school pupils who were at risk of falling behind in learning Dutch during COVID. Especially in families where Dutch is not the mother tongue, this proved to be a problem. Together with the Merksem library, she organises reading sessions of one hour on Saturday mornings, for children between six and twelve years old. The sessions consist of a reading moment, a time slot for independent reading and a creative activity. Maxime believes it is important that all pupils get the same start at school.