“Als er geen vacatures bestaan voor filosoof, dan begin ik wel als zelfstandige”, dacht Céline Smans toen ze Studio Filo oprichtte. Via allerlei groepssessies, workshops en individuele begeleidingstrajecten brengt ze wat ze leerde in de opleiding wijsbegeerte in de praktijk. Een gesprek met een beroepsfilosoof.
“Toen ik in de vacaturedatabanken niets vond dat nauwer aansloot bij mijn studie, gaf ik zelf vorm aan mijn job als filosoof”, vertelt Céline. “Mijn werk als zelfstandige startte met enkele workshops, waarna deelnemers begonnen vragen naar individuele gesprekken. Zo is mijn aanbod steeds groter geworden. Daarbij koos ik ervoor om mijn kennis uit te breiden naar filosoferen met kinderen en jongeren.
Ik werkte na mijn afstuderen bij de boekhandel waar ik al als jobstudent was gestart, maar ik miste zingeving. Bij de opleiding wijsbegeerte leeft wel wat de opvatting dat je met filosofie alleen écht iets kunt doen als je de academische wereld of het secundair onderwijs ingaat. Anderen worden een ‘verdoken’ filosoof in beroepen die er op het eerste gezicht niet veel mee te maken hebben. Ik wist dat wat ik in de opleiding had geleerd zou kunnen gebruiken om dagelijkse problemen aan te pakken.”
Creatief met filosofie
“Met Studio Filo ga ik twee richtingen uit: langs de ene kant help ik antwoorden vinden op levensvragen, langs de andere kant bied ik de kans om filosofie op een speelse en creatieve manier te verkennen. Wanneer mensen tegen grote persoonlijke vragen aanlopen, dan hangen die vaak vast aan hun rol in de samenleving, zoals hun werk of interpersoonlijke relaties. Filosofie vormt dan de basis voor een gesprekstherapie waarbij echt in de diepte kan worden gegaan. Uiteindelijk is mijn rol als filosoof er niet om pasklare antwoorden te bieden, maar om steeds verder door te vragen met als doel veronderstellingen te doorbreken. Tijdens de opleiding was ik geen fan van het vak ‘Logica’, maar nu pas ik deze theorieën praktisch toe om mensen te laten nadenken over hoe plausibel hun redeneringen zijn.”
“Bij de creatievere invulling van filosofie geef ik workshops en groepssessies voor zowel volwassenen als kinderen. Om een divers programma aan te bieden, werk ik samen met collega’s met eigen expertises. Ik werk met tastbare materialen, want ik merk dat mensen vaak al de belichaamde betekenis kennen, alvorens ze er woorden voor vinden. Via creatief werk zoals tekenen, schilderen, muziek, dans, drama, literatuur of poëzie drukken zij deze betekenissen uit.”
Maak zelf je job
“Mijn raad aan studenten is om zich in hun beroepskeuze te laten leiden door hoe ze als filosoof in het leven willen staan. Ik vind het belangrijk om met mijn werk echt deel uit te maken van de samenleving, niet alleen maar theoretisch te denken. Eigenlijk net zoals in de oudheid. Filosofie als job kán, als je buiten de klassieke beroepen denkt. Maar als iemand dat kan, dan wel een student wijsbegeerte. We hebben tegenwoordig zelfs een Belgische Vereniging voor Praktische Filosofie, een netwerk waarbij je steun kan vinden.”
Lees ook
Teun Van Son doet filosofisch onderzoek naar het posthumanisme, een beweging die de mens op een gelijke hoogte stelt met alle natuur op aarde. “Ik kan nog niet helemaal bevatten dat ik vier jaar lang filosofie als mijn werk mag doen, want dit is gewoon hoe ik in het leven sta. Ook zonder dit doctoraat had ik de ideeën bevraagd waarrond ik nu onderzoek zal voeren.”