Kort en krachtig duidelijk maken waarover je onderzoek gaat, dat is niet eenvoudig, zeker niet als je publiek weinig voorkennis heeft. UAntwerpen organiseert daarom elk jaar de schrijf- en presentatiewedstrijd PRESS>SPEAK waarbij ze jonge onderzoekers hun eerste stappen wil laten zetten in wetenschapscommunicatie. De winnaars van de schrijfwedstrijd krijgen een plekje op de Pintra blog.
Bij de PRESS>SPEAK-schrijfwedstrijd krijgen onderzoekers de opdracht om hun onderzoek uit te leggen in een tekst van max. 2000 tekens. Daarbij moeten ze ook een korte, maar krachtige titel bedenken, een opvallende tussentitel en een afbeelding die illustreert wat voor verschil zijn/haar/hun onderzoek gaat maken in de samenleving. De tweede winnende tekst komt van Tess Ysebaert (Faculteit Wetenschappen) en gaat over groene gevels als fijnstoffilter.
Groene gevels voor betere luchtkwaliteit in steden
Een opkomend fenomeen in de stad zijn muren begroeid met planten. Als je van dichtbij gaat kijken, kan je zwart stof zien liggen op de bladeren van deze groene gevels. Planten filteren namelijk fijn stof uit de lucht en verbeteren de luchtkwaliteit. Maar welke groene gevel is nu de ideale fijnstoffilter? Met een windtunnel kunnen wetenschappers van de Universiteit Antwerpen dit onderzoeken.
Natuurlijke fijnstoffilters
Planten hinderen de luchtstroming en halen fijn stof uit de lucht door afzetting op hun bladeren, ook wel depositie genoemd. Door de complexe structuur van bladeren en takken doen planten dit zeer efficiënt. Tot nu toe is het
onduidelijk wat de exacte invloed is van groene gevels op de fijnstofconcentraties. Om dit te onderzoeken, bouwden wetenschappers een windtunnel waarin ze planten kunnen plaatsen. Hieraan zijn ‘fijnstofmachines’ gekoppeld die de samenstelling van fijn stof in steden exact kunnen namaken. Zo kunnen ze voor het eerst de werkwijze van fijnstofafzetting op verschillende planten onderzoeken om zo de ideale planten voor luchtzuivering te bepalen. Met de resultaten van deze experimenten kunnen ze een rekenmodel opstellen waarmee ze de invloed van een groene gevel op de fijnstofconcentraties kunnen nabootsen in een echte straat. Met dit model kunnen ze ook het potentieel van groene gevels als fijnstoffilter verbeteren.
Oplossing in ‘street canyons’
Blootstelling aan luchtverontreiniging, zoals fijn stof, is nadelig voor de gezondheid. Hoewel de uitstoot in steden afneemt, blijven fijnstofconcentraties te hoog op plaatsen met veel verkeer en in zogenaamde ‘street canyons’. Dit zijn smalle straten met aan beide zijden hoge bebouwing waardoor luchtvervuiling sterker blijft hangen. Groene gevels bieden hier belangrijke voordelen ten opzichte van ander stedelijk groen, omdat ze kunnen groeien op het enorme beschikbare muuroppervlak en omdat ze de luchtcirculatie niet hinderen, zoals we zien bij bomen. De
resultaten van dit onderzoek zullen toelaten om per locatie de meest geschikte planten en afmetingen te selecteren om het fijn stof optimaal uit de lucht te halen. Op die manier zal de luchtkwaliteit niet alleen buitenshuis maar ook binnenshuis drastisch verbeteren. Door verder in te zetten op groene gevels in de stad, wordt er gewerkt aan groenere steden met betere luchtkwaliteit voor iedereen.
