Drie doctorandi over hun drijfveren en obstakels

UAntwerpen telt meer dan 2.000 doctoraatsonderzoekers. Wat drijft hen? Door wie of wat voelen ze zich gesteund? En is hun job bij momenten niet eenzaam? We laten drie van hen aan het woord.

Tijmen van Kempen, Bedrijfswetenschappen en Economie

Na zijn studies economie in Tilburg en een stage op de Filippijnen, was Tijmen van Kempen zoekende. Hij was vooral geboeid door algemene economie, maar zag weinig jobs in dat domein. “Zo kwam ik bij een doctoraat uit. Dat verenigde een hoop dingen die ik leuk vond: data, wetenschap, discussiëren, lezen … In 2021 startte ik met een doctoraat rond de EPC-waarde van woningen. Op basis van data- en cijferanalyse gaan we na of het EPC-beleid het gewenste effect heeft.

Inhoudelijk vind ik mijn onderzoek heel interessant, in die mate dat het niet aanvoelt als werken. In het begin zeiden sommige collega’s, ‘het wordt nog zwaar’. Maar daar wacht ik nog altijd op (lacht). Zeker bij de start had ik veel aan het Young Research Network, waar ik zelf twee jaar onderdeelvoorzitter van ben geweest. De tips en tricks van andere doctorandi waren heel nuttig.

Spreken voor publiek

Ik praat graag over mijn onderzoek voor een groot publiek. In 2024 nam ik deel aan de PRESS>SPEAK-wedstrijd en ik bracht toen ook een presentatie op de Dag van de Wetenschap. Het leuke aan mijn doctoraat is dat iedereen het onderwerp kent en er een mening over heeft (lacht). Ik vind het fijn om mensen aan te moedigen er meer genuanceerd over na te denken.

Aarden in Antwerpen ging heel vlot. Een collega nam mij als vanzelfsprekend op in zijn gevestigde vriendenkring. Ik weet niet of ze dat in Nederland ook zo gemakkelijk zouden doen. Wel moest ik eraan wennen dat Vlamingen zo indirect zijn. Het kost soms tijd om te achterhalen wat ze bedoelen. Ik werk bewust elke dag op de campus omdat ik het contact met collega’s heel belangrijk vind. De gedeelde keuken in gebouw B is een groot pluspunt: zo maak je snel vrienden en ontmoet je collega’s van alle departementen.”

Stuti Pathak, Toegepaste Ingenieurswetenschappen

Europa, de Verenigde Staten of Engeland: voor Stuti Pathak maakte het niet uit, zolang ze maar haar droom van een internationale PhD kon verwezenlijken. De Indiase onderzoekster studeerde in haar thuisland fysica en startte in 2022 met een doctoraat binnen de Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen. “Ik doe onderzoek rond machinaal leren. Dat ons project aan het einde van de rit zal uitmonden in een praktische toepassing, is voor mij een belangrijke motivatie.

Ook de internationale samenwerking is heel fijn. We nodigen soms buitenlandse collega’s uit voor seminaries en ik ging al naar congressen in onder meer Portugal en Engeland. Dit jaar trek ik nog naar de Verenigde Staten. Als je communiceert over je project, krijg je soms verrassende feedback die maakt dat je weer verder kan met een probleem. En door te netwerken heb ik al interessante gemeenschappelijke projecten kunnen opstarten.

Moeizame start

Ik heb al een leuke tijd gehad in Antwerpen, al was de start zeker niet gemakkelijk. De zoektocht naar een appartement verliep bijvoorbeeld heel moeizaam. Mijn promotor heeft me daarbij enorm geholpen, ook met andere praktische zaken. 

Ook sociaal vond ik niet snel mijn draai, het kostte mij in het begin moeite om een vriendenkring uit te bouwen. Gelukkig had ik toen veel aan de activiteiten van MONDO: tijdens uitstappen ontmoette ik toffe mensen en kwam ik te weten wat je allemaal in Antwerpen kan doen. Intussen heb ik volop vrienden, waaronder ook heel wat collega’s. Het heeft een jaar geduurd voordat ik hier op mijn plooi was. Dat is lang, maar vandaag ben ik blij met het pad dat ik heb afgelegd: door in mijn eentje mijn weg te zoeken, heb ik veel geleerd en ben ik een stuk onafhankelijker geworden.”

Natwarin Janssens, Verpleegkunde en Vroedkunde

Natwarin Janssens kreeg na haar master Gezondheidsbevordering de kans om te doctoreren binnen de vakgroep Verpleegkunde en Vroedkunde. Ze startte in oktober 2022. “Mijn doctoraat kadert binnen de COCCOS-studie. We doen onderzoek naar een zorgprogramma dat de overgang van pediatrie naar volwassenengeneeskunde vlotter moet doen verlopen. Momenteel testen we het programma uit, waarbij ik regelmatig in het UZA en het UZ Gent moet zijn. Omdat het een gemeenschappelijke studie is van UAntwerpen en UGent, doe ik een zogenoemde joint PhD. Als alles goed gaat, ontvang ik volgend jaar een gezamenlijk doctoraatsdiploma van beide universiteiten.

Gedeeld bureau

Als doctoraatsonderzoeker zit je een beetje op een eiland: je werkt specifiek rond één onderwerp. Gelukkig deel ik een bureau met drie andere doctorandi. We botsen weleens op dezelfde problemen en lezen soms elkaars teksten na. Daardoor is er een collegiaal gevoel. Ik kan in principe vaak van thuis werken, maar probeer zo vaak mogelijk op de campus te zijn. Een keer per maand komen we samen met de doctorandi van onze vakgroep. Dan praten we over ons onderzoek, maar net zo goed over hoe we ons voelen in ons werk. Bij vragen of problemen met mijn doctoraat kan ik altijd op mijn promotoren rekenen, zij zijn vlot bereikbaar.

“Je moet vermijden dat je op je eilandje blijft zitten. Ik vind het belangrijk om te kunnen overleggen met andere doctorandi. Daarom probeer ik zo vaak mogelijk op de campus te zijn.”

Wat mij het meest motiveert in dit werk, is het besef dat er een grote nood is aan dit soort zorgprogramma’s. Ik heb met veel patiënten en zorgverleners gepraat. Daarbij hoorde ik veel verhalen van jongeren die niet voorbereid waren op de overgang naar de afdeling voor volwassenen, waar de aanpak noodgedwongen minder persoonlijk is en de raadplegingen korter zijn. Dat heeft soms een grote impact en kan zelfs de behandeling in het gedrang brengen. Het zou heel fijn zijn als we daar verandering in kunnen brengen.”