Van 6 tot 20 november werd in Sharm-el-Sheik de 27e “Conference of the Parties” gehouden. Op deze conferenties zitten de partijen, afkomstig uit alle 5 UN regio’s, samen om de door de partijen ingediende nationale verslagen en emissie-inventarissen te beoordelen. Op basis hiervan worden er dan nieuwe aanbevelingen gedaan en kan het vorige verdrag worden aangepast.
De klimaattop ging dit jaar door in Sharm-el-Sheik, Egypte. Al een eerste punt van kritiek voor velen. Egypte staat bekend als een land dat regelmatig mensenrechten schendt, activisten opsluit en foltert. Ook klimaatactivisten mogen er niets aankaarten waar de overheid in betrokken is, en op de COP was dit voor Egyptische klimaatorganisaties niet anders . Deze setting lijkt dus alles behalve geschikt voor een belangrijke internationale conferentie als deze. Ook Vlaams minister van omgeving Zuhal Demir had deze mening en was daarom niet aanwezig op de conferentie. Zelfs Greta Thunberg bleef weg en noemde de COP een forum voor greenwashing, leugens en bedrog. Een niet al te goede start voor wat een veelbelovende klimaattop zou moeten worden.
Laten we deze valse start even aan de kant zetten om te kijken welke besluiten er dit jaar gevormd werden. Zijn de nodige, harde beslissingen toch genomen? Of was het inderdaad een greenwashingsforum zoals Greta voorspelde? Hieronder een opsomming van de belangrijkste punten van het slotakkoord:
Loss and damage facility
De grootste doorbraak is ongetwijfeld de oprichting van een schadefonds voor landen die het meest kwetsbaar zijn voor klimaatverandering. Het fonds moet een compensatie bieden voor verlies en schade als gevolg van de wereldwijde opwarming. Het is echter nog niet duidelijk hoeveel geld er naar het fonds zal vloeien, welke landen zullen betalen en wie hiermee gesteund zal worden.
Ambitieuze anderhalve graad blijft behouden
De ambitieuze doelstelling om de opwarming van de aarde te beperken tot anderhalve graad werd bevestigd, maar verdere concrete maatregelen blijven uit. Volgend citaat komt uit het ‘Sharm el-Sheikh Implementation Plan’ waarin de besluiten van de klimaattop gebundeld zijn.
“ De COP herhaalt dat de gevolgen van de klimaatverandering veel geringer zullen zijn bij een temperatuurstijging van 1,5 °C in vergelijking met 2 °C , en is vastbesloten verdere inspanningen te leveren om de temperatuurstijging tot 1,5 °C te beperken;”
Géén nieuwe doelstellingen op vlak van fossiele brandstoffen dus. Hoopgevend was echter de vorming van een coalitie tussen 80 arme en rijke landen, die opriepen tot een uitfasering van alle fossiele brandstoffen.
Herziening van het financiële model
Tot slot vinden we in het slotakkoord een overtuigende paragraaf terug over de hervorming van het financiële model. De multilaterale ontwikkelingsbanken en internationale financiële instellingen worden aangemaand om hun praktijken en prioriteiten te hervormen zodoende de klimaattransitie te kunnen ondersteunen.
Traag maar gestaag
Desondanks het grote lobbywerk van de fossiele brandstof industrie slaagde men er toch in vooruitgang te maken op enkele vlakken. De oprichting van een historisch schadefonds is voor veel landen waarschijnlijk de grootste overwinning. Het biedt een soort zekerheid aan de landen die het meeste risico lopen, en zorgt voor een gevoel van samenhorigheid. Het herzien van het financieel model is noodzakelijk in de strijd naar duurzaamheid, en ook dit is dus een stap in de goede richting. Nodige ambitieuze maatregelen omtrent het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen blijven voorlopig echter achterwegen. Op dat vlak wordt er herhaald wat in COP26 besloten was, terwijl we veel te weinig concrete veranderingen zien om deze doelstellingen te halen. Toch moeten we ook inzien dat het behouden van de 1.5 °C target al een overwinning was. De COP besloot om vast te houden aan deze target, desondanks de sterke inspanningen die hiervoor vereist zijn.
Geschreven door Lukas D’Affnay