Wist je dat je natuur op doktersvoorschrift kan krijgen? Tijd doorbrengen in de buitenlucht draagt namelijk bij aan een goede (mentale) gezondheid, dat tonen steeds meer wetenschappelijke studies aan. In Canada pennen dokters het daarom steeds vaker zwart-op-wit neer op een attest, en ook bij ons zetten artsen meer in op groen levensstijladvies.
Dat voldoende buitenlucht een positief effect heeft op onze gezondheid, is niet verbazingwekkend. “We hebben als mensen een aangeboren connectie met de natuur”, vertelt prof. Hans Keune, coördinator van de Leerstoel Zorg en Natuurlijke Leefomgeving. “Het is aangetoond dat tijd doorbrengen in het groen ons ontspannen en creatiever maakt.” Steeds meer wetenschappelijk onderzoek toont effectief een positieve relatie aan tussen natuurlijke omgevingen en verbeterde ontspanning of herstel.
Groen(er) levensstijladvies
Studies bevorderen het inzicht in de waarde van de bijdrage van de natuur aan de (primaire) gezondheidszorg, zowel door artsen als patiënten. In het kader van haar masterscriptie aan UAntwerpen schreef huisarts Lotte Mortier De Borger vaak een paar momentjes per week in de buitenlucht voor aan patiënten met, bijvoorbeeld, spanningsklachten. Tijdens dat scriptieonderzoek kregen ze het voorschrift echt op papier mee, vandaag krijgen patiënten het advies mondeling.
“Ik ga met hen in gesprek over hun levensstijl, en kan dan een bezoek aan de natuur voorschrijven. De meeste patiënten reageren daar erg enthousiast op”, vertelt Mortier De Borger. “Patiënten krijgen een infofolder mee en ook een brochure met alle groene plekjes in de buurt.” “Het merendeel van de mensen weten wel dat natuur goed is voor hen, maar een advies van de dokter, zeker als het zwart-op-wit op een voorschrift staat, nemen patiënten sneller serieus”, vult professor Keune aan.
Bomen knuffelen
Artsen zetten dus meer en meer in op levensstijladvies, zoals een paar keer per week de natuur in te gaan, in plaats van meteen medicatie voor te schrijven. In Canada en Schotland wordt meer tijd doorbrengen in de buitenlucht al officieel voorgeschreven.
Wetenschappers nuanceren wel dat natuur niet dé enige oplossing is. “Een borstkankerbehandeling kan je niet vervangen door bomen knuffelen. Maar voor veel klachten is het wel een veilige behandeling. Niemand gaat ongelukkiger of zieker worden van wandelen in een park”, zegt prof. Keune. Ook dokter Mortier De Borger gebruikt het advies vooral als aanvulling op andere therapie- en preventievormen. Het is extra mooi meegenomen als daardoor onnodige medicatie vermeden kan worden.
Onderzoek in Brussel
In oktober 2021 bestudeerden onderzoekers van, onder meer, de Universiteit Antwerpen en Sciencano, hoe de stedelijke leefomgeving het mentale welzijn van de Brusselaars beïnvloedde. Dit gebeurde in het kader van het NAMED-project (= NAture impact on MEntal health Distribution). Uit dat project bleek ook dat natuurlijke omgevingen wel degelijk een positieve impact hebben op ons welzijn. “Ze bieden mensen de kans even uit de drukte te ontsnappen en hun batterijen weer op te laden. Groene ruimte creëert mentale ruimte”, zegt onderzoekster Laura Lauwer.