Campus Drie Eiken heeft er een nieuw gebouw bij: in Vaccinopolis gaan weldra de eerste Human Challenge Studies door. Wij spraken met head of operations Bart Van Meerbergen, die niet alleen de bouw van dit project opvolgde, maar ook zorgde voor de veiligheid. “Dankzij samenwerking werd dit project een succes.”
Op 25 maart opende het nieuwe Vaccinopolis-gebouw feestelijk zijn deuren. In dit ‘vaccinatiehotel’ zullen naast de klassieke vaccinatiestudies ook human challenge studies plaatsvinden. Hierbij krijgen deelnemers een kandidaat-vaccin toegediend. Daarna worden ze blootgesteld aan een verzwakte versie van de pathogeen (of ziekteverwekker). Zo worden nieuwe vaccins in een veilige en gecontroleerde omgeving getest. Het gebouw is uniek in zijn soort in de wereld.
Dit ambitieuze project werd onder leiding van Pierre Van Damme uit de grond gestampt. Head of operations Bart Van Meerbergen speelde een grote rol in dit verhaal. We spreken hem in de schaduw van het splinternieuwe Vaccinopolis-gebouw, op een paar honderd meter van Campus Drie Eiken verwijderd.
Bart heeft een breed takenpakket in de ontwikkeling van Vaccinopolis: hij volgde de bouw van het project mee op, en zorgde onder andere samen met kwaliteitsmanager Sofie Clais dat alles veilig verliep. “We stelden veel protocollen op, zoals omkleedprocedures, werkinstructies … Het is namelijk belangrijk dat je geen besmetting naar buiten brengt.” Voor de rest was zijn takenpakket enorm gevarieerd. “Het ene moment zaten we te discussiëren over welke wc-borstels we zouden gebruiken, dan bespraken we de financiering.”
Open discussies
Het duurde slechts veertien maanden om Vaccinopolis uit de grond te stampen, wat ongezien snel is – zeker als je bedenkt dat dat ook nog eens in volle coronacrisis was. Samenwerking ligt aan de basis van dat succes, vertelt Bart Van Meerbergen. “We konden met veel verschillende partijen samenwerken, die elk hun expertise hadden. Het bedrijf Perseus kon ons bijvoorbeeld bijstaan met hun kennis over bioveiligheid en voor de bouw schakelden we ook heel ervaren partners in zoals Cordeel, Janssen building en Janssen Cleanrooms. Als er vragen of issues naar boven kwamen, konden we die steeds open bespreken met de betrokken partners.”
Zonder de hulp van de Universiteit Antwerpen was Vaccinopolis ook nooit zo snel gerealiseerd kunnen worden, vertelt Bart: “We hebben altijd een open discussie kunnen voeren met de universiteit en dat heeft enorm geholpen als er bijvoorbeeld problemen of onvoorziene veranderingen waren. Grote dank ook aan de dienst Infrastructuur, zij hebben dag en nacht meegewerkt aan dit project.”
Safety first
Dat Vaccinopolis zo snel ontwikkeld is, betekent geenszins dat er ingeboet is op veiligheid. Doorheen heel het ontwikkelingsproces heeft veiligheid altijd op nummer één gestaan, verzekert Bart. “We hebben bij alles de strengste procedures opgevolgd. Zo zorgt een systeem in onze labo’s er bijvoorbeeld voor dat alle lucht die binnenkomt wordt gefilterd. Op die manier ontsnapt er zeker geen ziektekiem naar buiten. We hebben bij de installatie daarvan heel strenge kwaliteitsprocedures gevolgd, en die werking wordt voortdurend gemonitord.”
Veiligheidsprocedures zijn Bart van Meerbergen niet vreemd: in vorige werkervaringen volgde hij ook al grote projecten op waarbij een ‘quality mindset’ onmisbaar was. Bart, van opleiding biochemicus, werkte in de diagnostische industrie. Bij bedrijven als Biocartis en Philips Research werkte hij mee aan de ontwikkeling van testen om infectieziekten op te sporen. “Ik heb altijd al een fascinatie gehad voor bacteriën en virussen. Dat zo’n klein organisme een mens kan lamleggen, is eigenlijk ongelooflijk.”
Netwerk
Tijdens zijn eerdere werkervaringen bouwde Bart een netwerk op in de immunologie en diagnostiek. “De collega’s waar ik nu mee samenwerk, heb ik toen vaak ontmoet”, laat hij weten. Dankzij zijn netwerk wist hij dan ook dat Vaccinopolis van start zou gaan en op zoek was naar een head of operations. “Ik las over de vacature op Linkedin en het leek me vanaf het begin een gigantisch mooie en grote uitdaging.”
Een mooie uitdaging werd het zeker: Bart kijkt met tevredenheid op de laatste maanden terug: “Ik werd vanaf het begin goed ontvangen. Ik wist dat ik kon terugvallen op Pierre van Damme en de rest van het team. Het was een pittig proces, maar we mogen trots zijn op wat we neergezet hebben.”
Voortrekkersrol
Op 25 maart volgde de officiële bekroning van het harde werk: Vaccinopolis werd feestelijk geopend. “Er was veel interesse van externe partijen en dat was enorm fijn om te zien. Minister Van den Broecke was er, maar er waren ook grote delegaties van Pfizer, Johnson & Johnson … Het toont aan dat we hier een unieke kans hebben om vaccinonderzoek en onderzoek rond infectieziekten verder te versnellen.”
Dat die versnelling nodig is, heeft de Covid-pandemie bewezen. “Het Covid-vaccin is op 360 dagen ontwikkeld, maar het zou mogelijk moeten zijn om een vaccin op 100 dagen te ontwikkelen. Vaccinopolis speelt daarin een voortrekkersrol: voorlopig zijn we de enige die BSL3-studies doen, maar we hopen dat er elders op de wereld gelijkaardige projecten volgen.”
En wat de toekomst voor Bart van Meerbergen brengt? “Ik blijf hier nog wel even plakken. Binnenkort worden de eerste studies opgestart en daar moet nog veel voor gebeuren. De bouw van Vaccinopolis is dan wel afgerond, maar er is nog werk genoeg!”