Stefan Késenne

1950-2021

Stefan werd geboren te Heusden (Belgisch Limburg) op 18/04/1950 en hij werd in 1973 mijn collega en in de tijdsgeest van toen, ook een beetje een ‘compagnon de route’, een zielsverwant en natuurlijk voortrekker om te tonen hoe belangrijk beweging en sport is voor het mentale evenwicht in de wat theatrale wereld van de universiteit

Késenne als collega

Vooreerst Collega, want na zijn periode als assistent aan de UFSIA, doctoreerde hij in 1979 in de arbeidseconomie aan de KUL. Het jaar daarop volgde hij in Antwerpen Wim Moesen op voor het economieonderricht on de eerste kandidatuur in de politieke en sociale wetenschappen, waar ik het tweede jaar voor mijn rekening nam. Economie in pol en soc, met zijn grafische en soms wiskundige instrumenten, werd ervaren als moeilijk vak, maar Stefan liet gauw zien, dat je moeilijke inzichten ook helder en eenvoudig kunt uitleggen. Deze didactische kwaliteiten werden snel opgemerkt in de toegepaste economie en enkele jaren verder had hij snel een volledige leeropdracht, van econometrie over arbeidseconomie en later natuurlijk ook sporteconomie. Een domein dat hij als eerste in België op de kaart heeft gezet. In die verschillende domeinen van de economie heeft hij uitvoerig geschreven en gepubliceerd, niet enkel tot hij snel vast benoemd werd, maar gedurende zijn hele professionele loopbaan. In de gegevensbank van de Universiteit Antwerpen die vanaf 1991 gedigitaliseerd is, vind je dat hij zo’n 151 publicaties op zijn naam heeft, waaronder 35 in toptijdschriften, vooral in het domein van de sporteconomie.

Késenne als ‘compagnon de route’

Niet enkel collega maar ook ‘compagnon de route’.

In de scharnierjaren eind jaren 70 en 80, waren er twee tegengestelde bewegingen. Enerzijds groeide het bewustzijn dat de grondslagen van de economie, met haar eng mensbeeld gebouwd op nastreven van het eigenbelang en een ongebreideld geloof in de zegeningen van steeds meer economische groei, aan herziening toe waren. Daartegenover stond, met Thatcher en Reagan als politieke toepassing, de toename van het geloof in steeds meer markt en concurrentie en in het terugdringen van de welvaartsstaat. Bewust van die spagaat tussen het denken en de werkelijkheid ontstond een unieke samenwerking tussen filosofen, economen en sociale wetenschappers in de faculteit economie, waar we die enge grondslagen van de economie in vraag stelden. We gaven dit vorm door alle studenten economie, in kleine groepen, begeleid door vrijwillige personeelsleden te confronteren met die vragen. Stefan was een van de bezielende krachten in die groep. Natuurlijk riep zo’n tegendraadse beweging, weerstand op in de faculteit en die vakken werden stilaan van het curriculum afgevoerd, maar er was wel die kleine steen in de rivier verlegd. Ieder van die vrijwillige medewerkers zocht zijn weg, en dat heeft geleid tot mensen die zich specialiseerden in relevante vraagstukken: klimaat, armoede, internationale ongelijkheid …; of ze behielden in hun specialisatie een kritische houding tegenover de uitwassen van het neoliberale denken. Zo ook Stefan waar hij in vele publicaties het geldgewin van krachtige belangengroepen hekelde ten koste van de maatschappelijke waarde van sportbeoefening.

Mentor mentaal welzijn

Maar geen goede theorie zonder praktische toepassing. Stefan zorgde ook voor ons mentale welzijn door ons in de middagpauze mee te slepen naar een bosloopje in het Sint Annabos, waar hij weliswaar met een straatlengte voorsprong ons het nakijken gaf, maar ook door de organisatie van zaalvoetbal of volleybal. Geen sport was hem vreemd en dan kon hij er in de namiddag terug tegenaan, met hernieuwde concentratie.

Finaal gezondheidsproblemen

De laatste fase in zijn loopbaan was ongetwijfeld voor hem zijn moeilijkste periode, eerst door een hartoperatie wegens lekkende hartkleppen en daarna, wanneer hij midden in zijn les een beroerte kreeg. Het tekent hem, dat hij niet wilde opgeven en met veel wilskracht er opnieuw wilde staan, lesgeven, schrijven en sporten. Hij overleed op 21/06/2021 bij een fietstoer in Saint-Pierre-de-Vassols in Zuid-Frankrijk.

In naam van alle collega’s, dank je Stefan!

em. prof. dr. Stefan MARYSSE, IOB, UAntwerpen
1 oktober 2024

Academische Bibliografie