1946-2006
Micheline Bertrand werd geboren in Mortsel op 20 mei 1946. Zij verhuisde twee jaar later met haar ouders naar Leopoldstad (Belgisch-Congo). In 1953 kwam ze met haar ouders en broers terug naar België, eerst naar Brussel, daarna naar Antwerpen. In Antwerpen volgde zij haar middelbare studies aan het Heilig Hart-Lyceum. Zij behaalde in 1963 haar diploma, uitgereikt door de Centrale Examencommissie in Brussel. In hetzelfde jaar begon zij met haar studie geneeskunde aan de Université Catholique in Leuven. In 1970 behaalde zij het diploma van arts met grote onderscheiding.
In 1970 huwde ze Bernard Dominique Van Caillie (1944-2011) en werd moeder van een dochter (Noémie, 1989).
Van Texas via Montreal en Rotterdam naar Antwerpen
Zij vertrok in 1970 naar Galveston (Texas) in de Verenigde Staten, waar ze drie intensieve opleidingsjaren volgde in de algemene pediatrie en de pediatrische gastro-enterologie aan de University of Texas Medical Branch (UTMB). Zij dankt haar interesse in het spoorelementen onderzoek in de voeding aan dr. C.W Daeschner. In 1973 verhuisde zij naar Montreal, Canada, waar ze zich verder specialiseerde in de gastro-enterologie. In 1975 vervolgde zij haar loopbaan in het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam onder leiding van prof. dr. John Fernandes. Bij hem leerde zij de basismethodologie van het klinisch-wetenschappelijk onderzoek. Tijdens haar onderzoek in het laboratorium leerde zij bij dr. H. Degenhart het belang van het spoorelement selenium” Op verzoek van prof. Robert Clara (1923-2000) startte ze in 1981 als seniorstaflid in het toenmalige Algemene Kinderziekenhuis (Good-Engels) aan de Grisartstraat in Antwerpen een afdeling kindergastro-enterologie.
Op vrijdag 26 april 1985 behaalde zij aan het Erasmus Universiteit in Rotterdam de graad van doctor in de geneeskunde met een proefschrift getiteld ’The Trace Elements Selenium, Copper and Zinc in Pediatric Practice’. Het proefschrift bevat een tiental gepubliceerde of aanvaarde publicaties, die becommentarieerd zijn. In de beoordelingsjury zaten de professoren H. J. Degenhart, J. Fernandes, H. K. A. Visser, R. Clara en H. Deelstra.
Buitengewoon docent aan de Farmaceutische Wetenschappen
Ondertussen was zij in 1998 benoemd als buitengewoon docent aan het departement Farmaceutische Wetenschappen van de UIA. Haar onderzoek verliep in nauwe samenwerking met het laboratorium voor bromatologie van professor dr. H. Deelstra en zijn medewerkers. Zij genoot van 1985 tot 1989 een krediet aan navorsers van het FWO-Vlaanderen. Dit werd tijdelijk stopgezet. Professor R. Clara, die ondertussen van 1979 tot 1983 rector van de UIA was en vervolgens van 1983 tot 1995 voorzitter van het Gemeenschappelijk Bureau Universiteit Antwerpen (GBUA), vermoedde dat zij ernstig ziek was, omdat hij geen informatie over haar had. Zij verbleef inderdaad een tijd aan de Belgische kust waar ze plat moest blijven liggen omdat haar zwangerschap moeilijk verliep. Na 1990 en tot haar overlijden deed ze onderzoek met de vakgroep bromatologie en gaf ze les in de cursus bromatologie over de hoofdstukken gewijd aan de kindervoeding.
Zij was copromotor van het doctoraat in de biomedische wetenschappen van Douwina Bosscher in 2001 over de bio-beschikbaarheid van spoorelementen uit voedsel van kinderen jonger dan drie jaar, en jurylid van verschillende doctoraten over spoorelementen gerealiseerd bij professor Deelstra. Zij publiceerde van 1993 tot 2004 in totaal 32 publicaties die op de website van de UA vermeld zijn.
Naar de Prijs Medical Woman Association Belgium
In 1990 werd ze voorzitter van de Medische Raad van het Good-Engels-Kinderziekenhuis, dat in 1998 overging naar de ZNA-Campus op Middelheim en dat nu de naam Koningin Paola-Kinderziekenhuis draagt.
Zij was lid van verschillende nationale en internationale wetenschappelijke verenigingen, o.a. stichter van de Belgische groep voor Pediatrische Gastro-enterologie en Voeding, waarvan ze eerst secretaris was en nadien ondervoorzitter. Ze was ook een actief lid van ESPGHAN (European Society for Paediatric Gastro-enterology, Hepatology and Nutrition) o.a. in de Working Group on Acute Diarrhoea. Zij is oud-voorzitter van de Medical Women’s Association of Belgium (MWAB). Als openlijk feministe was zij lid en voorzitter van de soroptimisten in Antwerpen.
Zij overleed schielijk aan een hersenberoerte op 8 november 2006. De opkomst bij de begrafenisplechtigheid was enorm, mensen schoven aan van buiten de kerk. Micheline was inderdaad een hartelijke en empathische vrouw. Haar broer Luc baron Bertrand (geboren in Leopoldstad, Congo in 1951), CEO van de groep Ackermans & van Haaren, was erg aangedaan door het vroege overlijden van zijn oudere zuster. Hij stichtte een prijs voor de MWAB genoemd naar zijn zuster Micheline Van Caillie-Bertrand voor haar werk dat focust op een professionele ontwikkeling van vrouwen in de medische wereld. In 2007 ontving de vzw GAMS België, die ijvert voor de afschaffing van de verminking van vrouwelijke genitaliën, de eerste maal deze prijs.
em. prof. dr. Hendrik Deelstra, FFBD, UAntwerpen
26 maart 2024