Verslag: de behandeling van de coupure van een kastanjeboom
De studenten die zich na 2018 aan de Universiteit Antwerpen hebben ingeschreven weten het waarschijnlijk niet, maar tot dat jaar stond er een kastanjeboom van bijna driehonderd jaar oud in het Hof van Liere. De boom was spijtig genoeg aangetast door zwammen en interne rotting. Uiteindelijk werd de boom in 2018 verwijderd. Slechts één coupure van de boomstam bleef over. In 2020 vond deze coupure haar weg terug naar de universiteit, maar ze moest een flinke schoonmaakbeurt ondergaan.
Wil je meer weten over de geschiedenis van deze boom?
De behandeling van de coupure werd uitgevoerd door de DKO-studenten van de opleiding Hout-Meubel aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen onder begeleiding van Nathalie Posson: Paul Govers, Sjors van Beeck, Mathieu Baele, Alexandra Meijer, Kim De Boeck, Kamiej De Prez en Liliane Gepts.
Zij brengen hieronder het verslag.
Fase 1
De studenten behandelden het hout met een antimicoticum, een middel tegen schimmels (Propiconazole in gedemineraliseerd water).
Fase 2
Vervolgens lijmden ze de schors vast met PVAc- of houtlijm.
Fase 3
De mooiste zijde van de schijf maakten ze vlak met behulp van een bovenfrees (roterende snijmachine voor houtbewerking), waarvoor de studenten een begeleidend raamwerk construeerden. (zie ook filmpje)
Fase 4
De sporen van de bovenfrees werden handmatig weggeschaafd met verschillende schaven: een bankschaaf, een kopshoutschaaf, en een low angle shooting-schaaf. De door de schimmel mechanisch verzwakte houtdelen en de schors werden geconsolideerd en afgewerkt met Paraloïd B72, een thermoplastische hars opgelost in aceton.
Fase 5
Na het wegschuren van de laatste oneffenheden, werd de spalting (de verkleuring die door de schimmel is gevormd) meer en meer duidelijk.
Fase 6
Ten slotte kon het hout gepolijst worden. Met puimsteenpoeder van steeds fijnere korrel maakten de studenten een polijstpasta door gekookte lijnolie toe te voegen. Door dit met de nodige druk over het houtoppervlak te wrijven, ontstaat steeds meer glans en wordt de natuurlijke tekening in het hout benadrukt. Er wordt steeds minder poeder en steeds meer olie aangebracht, tot de gewenste glans bereikt is.
Dankzij het harde werk van deze studenten is een stuk erfgoed gered en kan het tentoongesteld worden in de tentoonstelling van het Academisch Erfgoed aan de Universiteit Antwerpen.